De muziekscene in Oekraïne heeft een rijke en gevarieerde geschiedenis, vooral tijdens de laatste decennia van de Sovjet-Unie en de daaropvolgende periode van onafhankelijkheid. Een nieuwe collectie, getiteld Even the Forest Hums: Ukrainian Sonic Archives 1971-1996, biedt een overzicht van Oekraïense populaire muziek in deze periode en brengt minder bekende werken van muzikanten uit de Sovjettijd samen. Deze verzameling, samengesteld door het label Shukai uit Kyiv in samenwerking met het Amerikaanse Light in the Attic, toont de veelzijdigheid en creativiteit van Oekraïense artiesten in een tijd van politieke en sociale onderdrukking.
De kracht van muziek in een gecompliceerd verleden
De collectie bevat werken van Oekraïense muzikanten die actief waren in een tijd waarin culturele expressie vaak werd beperkt of gereguleerd door de staat. In de bijbehorende liner notes, geschreven door muziekjournalist Vitalii “Bard” Bardetskyi, wordt benadrukt hoe muziek in Oekraïne een manier was om de complexe geschiedenis van het land te weerspiegelen. Deze geschiedenis werd gekenmerkt door Russische repressie, oorlogen, en verboden op uitingen van de Oekraïense taal en cultuur. Ondanks deze beperkingen wisten veel Oekraïense artiesten toch vernieuwende en betekenisvolle muziek te maken, zelfs binnen de kaders van de Sovjetstaat.
Muzikale verkenningen en experimenten
De collectie presenteert een breed scala aan muziekgenres en stijlen, van folkrock en jazz tot disco en elektronische muziek. Een opvallend voorbeeld is de herontdekte opname van de Shapoval Sextet uit 1976, waarin een eeuwenoud Oekraïens epos wordt gecombineerd met spirituele jazz, vergelijkbaar met het werk van Pharoah Sanders en John Coltrane. Daarnaast biedt de verzameling ook unieke bijdragen van vrouwelijke artiesten zoals Valentina Goncharova en Svitlana Nianio, wier experimentele klanken en hypnotiserende melodieën een bijzondere plek innemen in de Oekraïense muziektraditie.
Het visuele en culturele kader
De visuele identiteit van de vinylcollectie is gebaseerd op het werk van Maria Prymachenko, een bekende Oekraïense kunstenaar. Haar anti-oorlogsschilderijen uit de jaren ’70 en ’80 sieren de hoes van de plaat en symboliseren de veerkracht van Oekraïne in tijden van conflict. Prymachenko’s kunst is een voorbeeld van de manier waarop culturele experimenten, soms geprezen en soms onderdrukt door de Sovjetautoriteiten, een blijvende invloed hebben gehad op de hedendaagse Oekraïense samenleving.
Een uitgebreid overzicht van Oekraïense muziek
Hoewel de nadruk van de verzameling vaak ligt op atmosferische en experimentele muziek, biedt de collectie een breed overzicht van de Oekraïense muziekgeschiedenis tussen 1971 en 1996. De keuze van tracks varieert van staatssanctioneerde popmuziek tot underground jazz en elektronische minimalistische composities. Dit geeft een beeld van de rijke muzikale tradities van Oekraïne, die ondanks politieke beperkingen bleven bloeien en vernieuwen.
Stream “Even the Forest Hums: Ukrainian Sonic Archives 1971-1996” hier: